Sổ hộ khẩu là gì? Những thông tin cần biết
Chúng ta thường nghe rất nhiều về các cụm từ như sổ hộ khẩu, sổ tạm trú, nhân khẩu… Thế nhưng không phải ai cũng biết chính xác sổ hộ khẩu là gì, có chức năng như thế nào? Vì thế, bài viết dưới đây của hugdug chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ nhất về sổ hộ khẩu.
I. Giải thích sổ hộ khẩu là gì?
Có thể thấy, với quá trình đô thị hóa và sự phát triển mạnh mẽ của các khu công nghiệp như hiện nay thì việc người dân di chuyển từ nơi khác đến các thành phố để tìm việc, học tập, sinh sống ngày càng nhiều. Vì thế, các cơ quan Nhà nước cần có một công cụ để kiểm soát và quản lý tình hình cư trú của công dân. Đó là lý do sổ hộ khẩu được ra đời. Vậy sổ hộ khẩu là gì?
Tại Việt Nam, sổ hộ khẩu là hình thức quản lý nhân khẩu, các thành viên có trong hộ gia đình. Đây được coi là công cụ, thủ tục hành chính giúp các cơ quan Nhà nước có thể quản lý việc di chuyển, sinh sống của công dân trên địa bàn.
Sổ hộ khẩu sẽ do cơ quan Công an cấp, bao gồm đầy đủ các thông tin của những thành viên trong gia đình mà người chủ hộ sẽ chịu trách nhiệm.
Bên cạnh đó, sổ hộ khẩu cũng là căn cứ để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xét xử các vấn đề pháp lý liên quan tới những cá nhân đó.
II. Chức năng của sổ hộ khẩu
Bên cạnh việc hiểu được sổ hộ khẩu là gì, bạn cũng nên biết được những chức năng của sổ hộ khẩu.
1. Xác định nơi cư trú của công dân
Theo Luật cư trú, sổ hộ khẩu được cấp cho mỗi hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký thường trú và có giá trị xác nhận nơi thường trú của công dân đó. Với những người đăng ký tạm trú thì sẽ được cấp sổ tạm trú thay cho sổ hộ khẩu.
Thông tin có trong sổ hộ khẩu sẽ thể hiện nơi cư trú của công dân. Trong một vài trường hợp, nếu không thể xác định được nơi ở của cá nhân thì sổ hộ khẩu chính là bằng chứng ghi nơi cư trú mà người đó đang sinh sống hiện tại.
2. Thực hiện quyền chuyển nhượng, mua bán, sở hữu đất
Để thực hiện được những quyền liên quan đến mua bán, chuyển nhượng đất đai thì sổ hộ khẩu là văn bản pháp lý, giấy chứng nhận trong trường hợp nhận thừa kế. Không chỉ vậy, sổ hộ khẩu còn đảm bảo thi ánh án với những trường hợp kiện tụng có liên quan đến quyền sử dụng đất…
3. Thực hiện các thủ tục hành chính
Sổ hộ khẩu là gì? Sổ hộ khẩu là giấy từ pháp lý nên rất cần thiết cho những thủ tục hành chính như đăng ký thường trú, tạm trú, tách khẩu, cấp đổi sổ hộ khẩu… Ngoài ra, những thủ tục hành chính khác cũng cần đến sổ hộ khẩu làm giấy từ chứng thực thự đăng ký kinh doanh, đăng ký kết hôn, làm chứng minh thư, đi xin việc…
III. Có mấy loại sổ hộ khẩu?
Qua thông tin sổ hộ khẩu là gì, chúng ta hiểu được rằng sổ hộ khẩu giúp chứng minh việc cư trú hợp pháp của công dân đó trên địa bàn. Với những trường hợp cư dân đăng ký tạm trú tại địa phương thì sẽ được cấp sổ tạm trú thay cho sổ hộ khẩu. Như vậy, sổ hộ khẩu là sổ thường trú (KT1) của mỗi công dân; còn sổ tạm trú sẽ có các loại Kt2, Kt3 và KT4. Cụ thể như sau:
- Sổ hộ khẩu KT1 được cấp cho mỗi gia đình, có thể hiểu đây là những trường hợp thường trú lâu dài, các thông tin này được ghi rõ trên chứng minh thư, căn cước công dân.
- Với sổ tạm trú KT2 được hiểu là sổ tạm trú dài hạn trong phạm vi tỉnh thành phố trực thuộc Trung ương. Điều này có nghĩa là công dân đăng ký thường trú ở quận huyện khác nhưng lại làm sổ tạm trú KT2 dài hạn ở quận huyện khác cũng trong phạm vi tỉnh, thành phố đó.
- Sổ tạm trú KT3 là sổ tạm trú dài hạn ở một tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác với nơi đã đăng ký thường trú trước. Tức là bạn đã có sổ hộ khẩu thường trú tại 1 tỉnh thành khác nhưng lại đăng ký tạm trú dài hạn ở một tỉnh, thành phố khác cùng ở Việt Nam.
- Sổ tạm trú KT4 là sổ tạm trú ngắn hạn ở một tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khác với nơi đã đăng ký thường trú trước đó. Tức là bạn đã có thông tin hộ khẩu tại một tỉnh, thành phố nhưng lại đăng ký ngắn hạn, có thời hạn nhất định tạm trú tại một tỉnh, thành phố khác.
IV. Thủ tục đăng ký sổ hộ khẩu thế nào?
Sổ hộ khẩu là gì? Ngoài vai trò là xác định nơi cư trú của công dân theo Luật cư trú, thì sổ hộ khẩu còn là giấy tờ để thực hiện những thủ tục hành chính. Dưới đây là thủ tục đăng ký sổ hộ khẩu để bạn có thể nắm rõ:
- Địa điểm nộp hồ sơ đăng ký sổ hộ khẩu: Với những thành phố trực thuộc trung ương thì bạn sẽ nộp hồ sơ tại Công an quận, huyện, thị xã; Với các tỉnh thì người dân nộp hồ sơ tại Công an xã, thị trấn thuộc huyện hoặc tỉnh.
- Hồ sơ đăng ký thường trú bao gồm những giấy tờ sau: Phiếu khai báo thay đổi nhân khẩu, bản khai nhân khẩu hoặc thay đổi hộ khẩu trong gia đình; Giấy chuyển nhượng hộ khẩu theo quy định của Luật cư trú; Giấy tờ và những tài liệu liên quan chứng về chỗ ở hợp pháp theo Luật cư trú.
- Thời gian cấp sổ hộ khẩu thường từ 15 ngày kể từ ngày cơ quan tiếp nhận đủ hồ sơ. Trong trường hợp nếu không cấp thì các cơ quan có thẩm quyền sẽ trả lời bằng văn bản nêu rõ lý do vì sao.
- Lệ phí cấp sổ hộ khẩu: Theo quy định về các khoản thu lệ phí thì việc cấp mới sổ hổ khẩu sẽ được quy định phụ thuộc vào điều kiện của địa phương. Tuy nhiên, lệ phí cấp sổ hộ khẩu phải đảm bảo nguyên tắc là mức hu đối với việc đăng ký cư trú tại các thành phố trực thuộc Trung ương sẽ cao hơn mức thu đối với khu vực khác.
Tóm lại, sổ hộ khẩu không chỉ mang ý nghĩa là xác định về nơi ở của công dân, hộ gia đình mà còn đóng nhiều vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Vì thế, khi được cấp sổ hộ khẩu bạn hãy giữ cẩn thận, tránh những trường hợp sổ hộ khẩu bị mất hay hỏng, nếu không sẽ tốn tiền bạc và mất rất nhiều thời gian để cấp lại.
Với những thông tin trên đây, chắc hẳn bạn đã hiểu được sổ hộ khẩu là gì cũng như hiểu được tầm quan trọng của loại giấy từ hành chính quen thuộc này. Qua đó, giúp bạn thực hiện và chấp hành pháp luật đúng đắn nhất. Đừng quên theo dõi chúng tôi thường xuyên để cập nhật thêm nhiều bài viết bổ ích khác nhé. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết.